Nog tot en met 9 november kan je in de Abdij van Park (Leuven) de expo bezoeken met als sprekende titel : Ecstasy & Orewoet.
Ecstasy (XTC) verwijst naar de drugs die heden ten dage vaak ingenomen worden om tot een verandering van bewustzijn te komen. Via deze (en andere drugs) proberen mensen de sleur van het dagdagelijkse te doorbreken en buiten zichzelf te treden.
Orewoet is een Middelnederlands woord dat gebruikt werd door mystici in de 12e-13e-14e eeuw om hun overweldigende drang naar eenwording met Christus te benoemen. De hedendaagse drang naar buitengewone ervaringen en de middeleeuwse zucht naar christelijke mystieke ervaringen naast elkaar plaatsen biedt een nieuw perspectief op toen én op nu!!
Nadat Jezus zich aan de middeleeuwse mystica geopenbaard heeft als zoete vervullende liefde, komt de ontnuchtering dat Hij niet altijd nabij voelt en de mens denkt zijn liefdesverdriet niet te boven te komen. In lied 24 zegt Hadewijch het dan zo :
"ende nu so hevet geworpen neder
dat hi en waent vercomen weder,
hen si al onversien,
bi orewoede van minnen, maget gescien."
(of omgezet in hedendaags Nederlands:
en die ze nu zo diep heeft neergeworpen
dat hij er niet meer bovenop denkt te komen,
tenzij totaal onverwacht,
door razende begeerte naar minne, misschien."
(Hadewijch, Liederen, Historische Uitgeverij,2009, blz. 198-199)
In het middeleeuwse Brabant en Luik leefden begijnen, kloosterzusters en andere 'mulieres religiosae' die zochten naar mystieke eenwording met Christus. Hun zoektocht is gedocumenteerd in levensverhalen, brieven, liederen en getuigenissen en werd inspiratiebron voor uitbeeldingen allerhande. Deze drang wordt in de tentoonstelling geplaatst naast de vele vormen van hedendaagse zoektocht naar trance, extase en het ontsnappen aan het eigen ik. Hoe verschillend de beeldtaal en de vormen ook schijnen, toch ziet de bezoeker parallellen tussen toen en nu.
Bijzonder aan de Middeleeuwse extatische vrome vrouwen is dat hun trances niet zo kortstondig waren als voorheen. Een extatische toestand kon uren en soms dagen duren. En daarbij komt dat zij ook zelf vaak hun ervaringen beschreven. Later zal het de Karmel-mystici uit het 16e eeuws Spanje ook overkomen (vb. St. Jan van het Kruis en Theresa van Avila). Vandaar dat we ook naast vrouwen uit de Lage Landen ook enkele keren Theresa van Avila zien passeren in deze tentoonstelling.
Zoals het schilderijtje uit ca. 1650 waarbij het kindje Jezus met een gouden pijl het hart van de bewusteloze Theresa doorboort. Deze scene heeft Theresa zelf beschreven in haar autobiografie. Zo'n ervaringen waren ook bekend bij de mystici uit de Lage Landen. De biddende heeft het gevoel overvallen te worden door Gods liefde alsof ze geraakt wordt door een bliksemschicht (vb. vita Beatrijs van Nazareth).
 |
| (eigen foto) |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten