7 april 2022

Media en geloof

 Een tekst over hoe media omgaan met geloof vond ik in een boek uit 1996, waarin de filosoof Cornelis Verhoeven memoires neerschrijft. Deze memoires kwamen er na vraag van zijn uitgever en verschenen onder de titel "De glans van oud ijzer. herinneringen"
Hij schrijft over het onverwachte grote succes van een klein boekje van hem , gepubliceerd in het najaar van 1964, over de godsvoorstelling. Het boekje had als titel : Rondom de leegte. Dit werk werd internationaal opgepikt en in meerdere talen vertaald. Hij kreeg de vraag naar interviews meestal in het kader van de turbulente vernieuwingen in de Nederlandse katholieke kerk in die jaren net na het Tweede Vaticaans Concilie (einde december 1965). Hij schrijft:
"Het lukte mij niet duidelijk te maken dat mijn werk daar alleen maar enig verband mee hield door het feit dat ik van huis uit katholiek was.
Die formulering 'van huis uit' werd zelfs als een beetje laf beschouwd, want, zeiden vooral buitenstaanders met verdacht groot gemak, je bent katholiek of je bent het niet en als je het bent, moet je daar fier voor uitkomen. Of je moet openlijk uittreden. Ik had de indruk dat zulke eisen eerder voortkomen uit een soort van bloeddorstigheid van het publiek dat wedstrijden en executies in het circus wil zien of toch minstens een bonte folklore in stand wil houden, dan uit enige interesse voor de zaak en ik wist mij vrij snel weer terug te trekken in mijn cocon. In het nut van heftige polemieken heb ik nooit kunnen geloven. Het zijn bijna altijd gewoon hanengevechten, spektakels voor een sadistisch oog. Ik heb ook nooit meegemaakt dat mensen elkaar daarbij met argumenten overtuigen of dat zij werkelijk geïnteresseerd zijn in de zaak waar zij over bekvechten. Het is alles maar circus en vermaak." (ibidem, blz. 108-109)

(Remy Cogge 
 Hanengevecht in Vlaanderen
1889 - museum La Piscine Roubaix
eigen foto  december 2021)



Als ik zie hoe nu in de (social) media discussies worden 'uitgevochten', herken ik wat Verhoeven hierover meer dan vijftig jaar geleden schreef. Wie de moeite wil doen om deze blog te lezen, weet dat ook ik meer houd van de nuance en niet geloof in een zwart-wit denken van gelijk / ongelijk. Elk verhaal van een zoekende mens kan bron worden van verwondering en ontdekking hoe de mens zich altijd weer kan her-vormen, meestal niet spectaculair maar vaak ingrijpend genoeg om een beetje wereld beter te maken, al is het soms maar voor even. Die kleine goedheid staat mijlen ver van het circus van het grote gelijk.  Elke veertigdagentijd opnieuw worden we uitgedaagd om het circus van het eigen gelijk de rug toe te keren en te zoeken naar het broze gelaat van de mens of hij nu schreeuwt in de (social) media of stil verkleumt naast mij in de bus. Die andere kan ons het gelaat tonen van de Andere die ons opwacht voorbij het graf van Goede Vrijdag en Stille Zaterdag.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten