Woorden die spreken...

De vijfjaarlijkse kunstmanifestatie Documenta in het Duitse Kassel wil telkens weer een soort 'state of the world' tonen door middel van hedendaagse of recente kunst.
Deze zomer is het de 14de editie en deze Documenta toont ons dat we bezig zijn met vluchtelingen, migratie en hoe landen onder druk staan tussen populisme en democratie. Op de centrale plaats van dit kunstgebeuren heeft de kunstenares Marta Minjurin het Atheense Parthenon op ware grootte nagebouwd. Een metalen skelet met zuilen van doorschijnende plastic waarin boeken te zien zijn. Niet zomaar boeken, maar boeken die ooit ergens ter wereld verboden waren of nog zijn.
Democratie en de opbouw van een samenleving op mensenmaat kunnen maar dank zij de vrijheid om zijn mening te uiten.

(eigen foto 29 juni 2017)

 Tussen de vele 'verboden' boeken zag ik nogal begrijpelijke werken zoals Karl Marx, de bijbel, Che Guevara, 'joodse' auteurs vanuit nazitijd (Kafka e.a.), 'dissidente' Russische auteurs vanuit communistische tijd (Solzjenitsyn e.a.)...
Maar ik zag er ook de Harry Potter-boeken en 'De kleine prins' en  Nikos Kazantzakis "Christus wordt weer gekruisigd". Dit laatste boek werd verboden en veroordeeld door het Vaticaan en de Kerk van Griekenland.



Dat bracht mij in herinnering een boeiend artikel dat ik in het laatste nummer van het Benedictijns Tijdschrift heb gelezen(2017/2) van de  orthodoxe metropoliet Johannes Chryssavgis. Deze bijzondere man brengt in genoemd artikel de wetenschappen, de theologie en de kunsten samen. Hij stelt dat deze allen bedienaars zijn van Gods Woord.

De metropoliet citeert Kazantzakis: "Ik bezet Gods wachtpost met het licht van mijn geest en het vuur van mijn hart- ik speur en onderzoek, ik klop op de deur van het bastion der materie, de deur van Gods heroïsche exodus (...). Want niet alleen bevrijden wij God door al worstelend met de zichtbare wereld om ons heen deze te ordenen; we brengen God tot uitdrukking! Open je ogen, roept God -Ik wil zien! Geef aandacht- Ik wil horen!" (blz.67)

Als christenen van de 21ste eeuw moeten we durven met een open blik kijken en een open hart luisteren naar wat hedendaagse kunstenaars, wetenschappers en theologen ons aanreiken. Zij kunnen ons verbinden met ons eigen zoekende hart, met andere mensen in hun anders-zijn en met die totaal Andere.