Aswoensdag 2018

Aangezien de tentoonstelling van de exuberante advertentie- en modefotograaf David Lachapelle (°1963) in Mons (Bergen) op zijn laatste dagen liep, wilde ik die nog even vlug gaan zien. Dat kwam mij best uit op aswoensdag 14 februari laatst.
Bij het verlaten van de expo dacht ik bij mijzelf: dit was een ideale meditatie bij aswoensdag. Waarom? Het centrale werk was een reuzegrote foto, Le deluge (de zondvloed) waarrond het verhaal van de tentoonstelling werd opgehangen. De fotograaf kent de klassieken van de beeldende kunsten en in zijn studiofoto's refereert hij er heel vaak naar.

De zondvloed van Lachapelle is een knipoog naar Michelangelo en zijn plafondschildering van de zondvloed in Rome. De compositie laat zijn inspiratie goed zien en dat wil de fotograaf ook. Bij een bezoek aan de Sixtijnse kapel in 2006 was hij zo onder de indruk van dat fresco én van de actualiteit van dat verhaal, dat hij besloot een hedendaagse fotografische versie hiervan te maken. De bankencrisis van 2008 maakte zijn voornemen nog urgenter.

In de versie van Lachapelle zien we dat hij verwijst naar onze consumptiemaatschappij die hij als medeschuldige aanwijst voor de nieuwe zondvloed die op ons afkomt. Logo's van grote merken als Starbucks, Burger King of Gucci maken dit duidelijk. Het nietsontziende water sleurt niet alleen onze materiële welvaart mee, maar ook wat wij spiritueel waardevol vinden wordt overspoeld. Als we naar de linkerzijde kijken, zien we een naakte jongeman die zich vastklampt aan een vallende telefoonpaal die niet toevallig de vorm van een kruis heeft. De jongeman heeft rond zijn navel een tatoe met daarop "Jesus" en deze Jezus reikt zijn hand naar hulpeloze mensen onder hem.

Verder in de tentoonstelling zien we dat de fotograaf de religieuze en christelijke verhalen altijd weer opnieuw in beeld brengt. De foto's verwijzen enerzijjds naar klassieke schilderijen of sculpturen, maar anderzijds ook naar de popidolen en modeglamour waarmee hij schoon geld maakte in de eerste periode van zijn carrière. Na zijn werk van de zondvloed toont de glamoureuze fotograaf zich best kritisch ten aanzien van de consumptiemaatschappij. Hij toont ook zijn uitweg: spiritualiteit en de grote christelijke verhalen.

Zo kwam het dat ik daar buiten stapte met de idee: op aswoensdag worden christenen uitgenodigd zich te realiseren dat ons heil niet ligt in bezit en sociale status, maar in een innerlijk leven dat zich inspireert door Jezus.