Let op voor vrome praatjes...

 In deze veertigdagentijd worden we uitgenodigd om ons leven wat scherper af te stemmen op wat er echt toe doet in het leven.

Wat ik bij de Amerikaanse trappist Thomas Merton (wiens kluis we in vorige bericht bezocht hebben)  lees, kan misschien een hulpmiddel zijn om onze blik helderder te krijgen.

"Julien Green zegt: 'De godsdienst wordt niet begrepen. Zij, die vroom willen zijn om zichzelf in die toestand te kunnen bewonderen, zijn door de godsdienst verdwaasd. Wat nodig is, is dat wij onszelf volkomen in God verliezen; wat nodig is, is volmaakt stilzwijgen, bovennatuurlijk stilzwijgen. Vrome praatjes hebben iets stuitends over zich.'

Juist dit soort "godsdienst" brengt zelfs de ernstigste christenen van vandaag in opstand. Het woord "godsdienst" zelf is in de mond van godsdienstige mensen zéér dubbelzinnig geworden, daar het door de godsdienstige mensen zelf zeer dubbelzinnig werd gemaakt.

(Hoggar gebergte Zuid-Oost Algerije
buurt van Tamanrasset -sterfplaats
van Charles de Foucauld-
©Guide du Routard)

"Godsdienst" in de zin van een gevoel dat voortkomt uit de menselijke natuur en naar God streeft, brengt in de mens geen verandering teweeg noch verlost hem, maar brengt hem enkel in een soort onjuiste relatie met God: want een godsdienst die van de mens uitgaat is niets anders dan een wens van de mens voor zichzelf. De mens 'wenst voor zichzelf' (als bij toverslag) goddelijk te worden, heilig, vriendelijk, zuiver, enz. Zijn verlangen loopt niet uit in God, maar in hemzelf. Dit is de godsdienst van hen die zichzelf in een toestand willen brengen waarin zij met zichzelf tevreden kunnen zijn: want zij voelen dat, wanneer zij met zichzelf tevreden kunnen zijn, God ook met hen in vrede is. Hoeveel christenen geloven niet in alle ernst dat het christendom uit niets anders bestaat? Maar dat is anathema(*) voor het echte christendom."

(uit: Thomas Merton, Oplettende toeschouwer, uitg.Desclée De Brouwer, Brugge, 1969, blz. 181-182)

(*) anathema = in rooms-katholieke leer : vervloeking, uitstoting uit de gemeenschap

De veertigdagentijd nodigt ons uit om niet zomaar met onszelf tevreden te zijn maar om onszelf te verliezen in de Andere. Om het modieus te zeggen: we verlaten onze comfortzone!