9 september 2024

Een oud en nieuw verhaal

Mensen die open staan ervoor ervaren dat er méér leven is dan in de ratio en dan de ratio kan bevatten. Het rationele verhaal is erg éénduidig en eenzelvig. Het is gevangen in de beperking van de rede en is blind voor wat leeft buiten de rede. 
(Felix De Boeck
©FeliXart museum)

Wat buiten de rede te beleven is, is meerzinnig en meerduidig en laat zich best benaderen in beeldspraak, in metaforen en vergelijkingen. Zelfs Jezus kon slechts spreken over wat hem echt ter harte ging in vergelijkingen en parabels. Leerstellingen zijn maaksels om de gemeenschap van vertrouwenden te begeleiden en richting te geven. Uiteindelijk gaat het altijd om het vertrouwen in een ver-nabije vreemd-vertrouwde Andere die ons wil laten leven vanuit wijsheid en niet vanuit kennis. 
De begin dit jaar overleden dichter Fernand Florizoone (1925-2024) schreef over deze menselijke drang om God te benoemen vanuit het besef dat Hij/Zij... telkens weer ontsnapt aan de wurggreep van een naamgeving. Zijn gedicht heeft dan ook de passende titel "De onnoembare". In dit vers spreekt de dichter over God in de 'hij' vorm, vanuit een gangbare mannelijke gender-identiteit, maar door de titel zelf van het gedicht relativeert hij ook als het ware deze plaats in het mannelijke kamp. De dichter heeft wel twaalf regels nodig om die titel te verklaren...

DE ONNOEMBARE

Veraf als de pleiaden
en opwaaiend in het zand

hij schildert het koolwitje
en sluiert de geliefde

in een waterbel
laat hij zich raden

hij is de zang van het veld,
vertaalt zich in wijn en brood

zijn gelaat
is het watermerk van de menigte

boordevol is zijn adem
onzegbaar zijn naam.
(uit: Mesotten, Bart, Als Jij roept in de morgen. Tweehonderd religieuze gedichten ontbolsterd. Uitg. Halewijn, Antwerpen, 2010, blz. 134)  

Die onnoembare laat zich vinden in de natuur en schepping, in de gemeenschap van gelovigen ('brood en wijn') en in de medemensen ('zijn gelaat is het watermerk van de menigte').
Voor wie openstaat is alles 'boordevol' van zijn adem.
In de schilderijen van de Brusselse schilder Felix De Boeck (1898-1995) ademt er een sfeer van sacraliteit zonder concrete figuratie. Zo past een doek van deze schilder bij deze onnoembare.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten