17 maart 2025

Hoor wie klopt daar aan de deur? - 3 -

 

In deze aanloop naar Pasen worden we uitgenodigd om ons eigen christelijke leven wat meer au sérieux te nemen, door aandacht te geven aan de stem van God in ons dagelijkse leven. Want Hij staat aan de deur van ons hart en wil maaltijd bij ons houden...
Waar en hoe kunnen we deze stem horen en dat kloppen op de deur van ons hart?
Nog een tweede keer wil ik ten rade gaan bij Roger Burggraeve in zijn boek : Hoog tijd voor een andere God. Bijbels diepgronden naar de ziel van ons mens-zijn. (uitg. Davidsfonds, Leuven, 2015). In het laatste hoofdstuk van zijn zoeken naar een andere God komt de schrijver uit bij de figuur van Jezus die het godsbeeld binnenstebuiten keerde...God woont niet in de hoge hemel! Jezus verkondigt de naderende komst van het rijk Gods. Hij gebruikt daarvoor verhalen, vergelijkingen, parabels en hij handelt daarvoor als leraar en dienaar. Maar ook als wonderdoener, en dat ligt voor ons in de 21ste eeuw wel moeilijker. "Mirakels verbinden wij met fenomenen die volgens de gekende natuurwetten niet verklaard kunnen worden. Het valt echter op dat Jezus nergens thaumaturg wordt genoemd en dat het evangelie ook niet spreekt over thaumata, wonderen in de strikte zin van het woord. Het gaat veeleer om het heersen over de machten van kwaad en duisternis. Het Griekse woord dat de synoptische evangeliën voor 'wonder' gebruiken, is precies daarom niet thauma, maar dunais.
De zogenaamde wonderen zijn met andere woorden dynamische uitingen, krachtdaden die ingaan tegen het negatieve, tegen het kwaad. Ziekte betekende in die tijd vaak in de greep zijn van duistere krachten. Jezus' wonderen zijn uitingen van de strijd tegen de machten van het kwaad, tegen afhankelijkheid en vervreemding, tegen bezetenheid. Hij bevrijdt mensen van boze demonen - Satan, Beëlzebub, Legioen werden ze in die tijd genoemd (Mt.10,25; 12,24.27; Mc 3,22 ...) - waardoor ze genezen worden, dat wil zeggen verlost van de neerhalende krachten die hen verhinderen ten volle te leven. In de synoptische evangelies staat het Rijk Gods dus nooit voor eender welk heersen van God. God wordt reëel door de strijd tegen het negativisme dat mensen ziek maakt, vernedert, 'ont-bindt'. " (o.c p. 184-185)
Welk godsbeeld zit achter de verkondiging (in woord én daad) van Jezus? Burggraeve vat dit zo samen : "Hij verkondigt geen afstandelijke God, geen neutraal wezen dat als hoogste 'zijn' de oorsprong is van alles, maar een God die zijn majesteit loslaat en begaan is met het lagere, het kleine, de mens, zijn schepping. (...) Het blijft natuurlijk een metafoor, een beeld :'God in den hoge' die afstand doet van zijn macht. Maar we hebben zo'n metafoor nodig, omdat wij in ons spontaan denken altijd uitgaan van goden die machtig zijn. Het is een worsteling die in elke religieuze traditie aanwezig is en die samenhangt met het natuurlijke, spontane godsbegrip. (...) Ook moderne goeden : vedetten uit de media, de sport of de showwereld, worden altijd voorgesteld als helden, straffe gasten, onkwetsbare wezens." (o.c. blz. 188)
Burggraeve toont dan dat Jezus' godsbeeld wortelt in het Oude Testament en dat centraal een boodschap staat van mededogen en barmhartigheid. Vanuit de kritische bedenkingen van zijn vriend, de filosoof Emmanuel Levinas, verwoordt Burggraeve ook dat christenen moeten opletten om zich niet te beperken tot de werken van barmhartigheid. 
(©Broederlijk Delen)

"Het christendom dreigt eenzijdig te worden door alleen de werken van barmhartigheid te beoefenen. Nochtans zit de woede van God over het aangedane kwaad diep verankerd in de Bijbelse traditie zoals we onder meer ontdekten in het verhaal van Sodom. Ook Jezus heeft zich op bepaalde momenten kwaadgemaakt. De verontwaardiging, de woede om het onrecht heeft dezelfde wortel als het mededogen. We worden 'tot in ons ingewand' geraakt om in gang te schieten, om voor het slachtoffer op te komen, om een oordeel uit te spreken, om halt toe te roepen aan het kwaad dat mensen elkaar aandoen. (...) In de verhalen van de profeten lezen we hoe zij zich boos maken om onrechtvaardige toestanden die ze aan de kaak willen stellen. Het is 'godgeklaagd' dat 'een arme verkocht wordt voor een paar schoenen' lezen we bij de profeet Amos. In de christelijke traditie noemen we dat 'de heilige woede van God'. Te vergelijken met 'de woede in de buik' bij Dorothee Sölle (in hoofdstuk 8)." (o.c. blz. 198-199)

Waar kunnen we God aan onze deur horen kloppen? Doorheen de schreeuw van wie onrecht wordt aangedaan overal in onze wereld.
Zoals in de campagne Broederlijk Delen tegen giftige pesticiden in de landbouw overal ter wereld (niet enkel in Europa).

Geen opmerkingen:

Een reactie posten