Een leegte om te vullen

Enige maanden geleden ontdekte ik de Libanese dichteres Andrée Chedid (1920-2011) dank zij een bloemlezing met vertaling verschenen bij uitgeverij P (Leuven). De bundel kreeg als titel mee "Bestaan is een zegen voor mij". Lucienne Stassaert zorgde voor de vertaling en een nawoord.

Daar las ik onder andere het onderstaande gedicht Lof van de leegte, en ik las het als een uitnodiging...

Lof van de leegte                                                         Eloge du vide

Leegte                                                                           Il faut
Is nodig                                                                        Du vide
Om volheid                                                                   Pour attirer
Te lokken                                                                      Le plein

Opdat de droom                                                           Pour que s'explore
Zich zou laten verkennen                                             Le songe
Opdat de adem                                                             Pour que s'infiltre
Binnen zou dringen                                                      Le souffle
Opdat de vrucht                                                           Pour que germe
Zou ontkiemen                                                             Le fruit
We hebben                                                                    Il nous faut
Al die holtes nodig                                                       Tous ces creux

En daarbij wat onverzadigd is.                                   Et de l'inassouvi.


God kan ons leven pas binnenkomen als we Hem ruimte geven, als we een verlangen koesteren. Zijn droom over ons leven laat zich pas verkennen in een hart dat leeg is. Zijn adem en Geest kan pas binnendringen bij ons als we er plaats voor maken. Zijn vrucht kan pas ontkiemen als we niet vol zijn van onszelf.



Dit gedicht toont mij een levenshouding van ontvankelijkheid om zo kansen te geven aan die Andere die wil deelnemen aan mijn bestaan. Het toont tegelijk een opdracht, een uitnodiging om elke dag weer leegte, ruimte, stilte, openheid te bevechten op de dagelijkse sleur en zorgen. In deze leegte kan die Andere zich tonen.
Deze verzen vragen mij om uit het raam van mijn kleine ik weg te kijken naar waar het licht schijnt.



En net nu ik deze tekst aan het klaarmaken ben voor op deze blog lees ik bij Bénédicte Lemmelijn ongeveer hetzelfde. Ik citeer uit haar boek "Mijn geloof als bijbelwetenschapper? Een broos en eerlijk antwoord" (uitgeverij Halewijn 2016):

"Als traditioneel over Godsontmoeting geschreven of gedacht wordt, dan ontmoet je in de mystiek vaak de idee van 'leegte'. De mens zou zichzelf eerst 'leeg' moeten maken om God te kunnen 'binnenlaten', om ruimte te creëren, om God te ontmoeten en Hem 'die leegte te laten vullen'. Het is natuurlijk waar dat je, als je helemaal opgaat in allerhande dagelijkse bezigheden en deze nauwelijks of nooit in een perspectief van zingeving plaatst, je niet aan God zal denken en hem al zeker niet zal ervaren. (...) Lange tijd begreep ik eigenlijk niet wat men met die 'leegte' bedoelde. Ik vond het maar makkelijke praat. Ik was veeleer de mening toegedaan dat men God ontmoet in mensen en God als het ware ook waarmaakt in inzet naar andere mensen toe. Die mening deel ik nog steeds. Niettemin leerde ik, met vallen en opstaan in ervaringen van broosheid en kwetsbaarheid in mijn eigen leven, toch een klein beetje meer waar die idee van 'leegte' voor staat. En ik leerde ze ook appreciëren." (blz. 51)

Hoe dichteres en bijbelwetenschapper elkaar ontmoeten. Met dank aan deze beide dames.