2 februari 2021

Licht dat aanzuigt

 Op dit feest van Maria Lichtmis viert de kerk de presentatie van Jezus in de tempel. In de volksmond spreken we van 'lichtmis', omdat vanaf nu de dagen voelbaar langer klaar zijn.  Over licht en zijn religieuze connotaties hier nog enige bedenkingen. 
In de tentoonstelling "The Lighthouse" in Brussel (Villa Empain) (zie ook dit blog op 21 en 27 januari laatst)  bleef ik lang geboeid door een bijzondere lichtinstallatie van de Amerikaanse kunstenaar James Turrell, die een "perceptuele omgeving" wil creëren. In een kleinere kamer van de Villa is er niets te zien behalve op één wand een gekleurde cirkel die heel langzaam van kleur verandert. Ongeveer één meter voor die cirkel is er een zwart touw gespannen zodat je als toeschouwer niet dichter bij kan.
(eigen foto)


Ik neem hier over uit de bezoekersgids van de expositie.
"Onderdeel van de serie Constellation is het werk Aquarius, Medium Circle Glass (2019), dat een transcendente ervaring biedt. Dit werk dompelt de toeschouwer onder in een grote lichtgevende ruimte waaruit alle details die de aandacht kunnen afleiden zijn verwijderd. Zo neemt de kunstenaar alle herkenningspunten weg waarmee de toeschouwer zich in de ruimte zou kunnen oriënteren. In deze ruimte, waarvan de muren bedekt zijn met een licht verspreidende verf, ontwikkelt zich een halo dankzij ledlampen. Met dit werk toont Turrell dat het mogelijk is om op beperkte schaal en in een afgesloten ruimte dezelfde sensatie van diepte en oneindigheid te creëren als bij een heldere hemel in het hooggebergte."
Inderdaad, wat ik bij mezelf gewaar werd bij dit werk,  zag en voelde ik ook gebeuren bij andere toeschouwers : men wordt stil en als het ware aangezogen door het licht. Een appél tot stilte en overgave, tot zichzelf verliezende aandacht. Een ervaring van kleinheid tegenover iets ongrijpbaar alles vervullend.
Het brengt mij bij de woorden van de psalmist :



"Als ik kijk naar de hemel, het werk van uw vingers,
de maan en de sterren die Gij hebt bevestigd,
wat is dan de mens, dat Gij aan hem denkt,
de zoon van Adam, dat hij U ter harte gaat."
(Psalm 8, 4-5 vertaling Oosterhuis en van der Plas in : Vijftig psalmen Uitg. Ambo, 1967, blz.8)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten