In een vorige post op deze blog heb ik reeds verwezen naar de video-installatie van Bill Viola "Catherine's Room" (2001). De Catherine in de titel verwijst naar een zeer bijzondere vrouw, Catharina van Siëna (1357-1380). Ze werd heilig verklaard in 1461 en werd in 1970 door paus Paulus VI uitgeroepen tot kerklerares (éérste vrouw ooit samen met Teresa van Avila) en door paus Johannes-Paulus II in 1999 tot medepatrones van Europa.
De heilige Catharina van Siëna was zonder meer een van de grootste vrouwen in de 14e eeuw. Ze was het 20e -volgens sommige bronnen zelfs 25e- kind van een stoffenverver, maar viel van kleins af op door haar intelligentie en karakter. Haar ouders hadden dan ook grootse plannen voor haar, maar hun eigenwijze dochter zocht naar innerlijke perfectie en sloot zich thuis in haar kamer op. Ze werd op 16 jarige leeftijd lid van de Derde Orde van de dominicanen. Zonder zich te binden aan een kloostergemeenschap bleef ze dus wel geëngageerd ten opzicht van haar God. Tijdens de pestepidemie in 1370 (Catharina was 23 jaar) ging ze onverschrokken de straat op om de zieken te helpen. Ze werd erg getroffen door de chaos in haar land en in de kerk. Heel vrijmoedig en onverschrokken kapittelde ze pausen, kardinalen, hertogen en koningen over de schande van Avignon. De paus leefde toen, onder politiek druk, niet in Rome, maar in Avignon. Op 33-jarige leeftijd overleed Catharina in Rome, waar ze verbleef om de paus op zijn vraag te adviseren. De paus was kort daarvoor teruggekeerd uit Avignon, onder haar druk en omwille van haar heftig en blijvend aandringen, eerst via brieven en daarna ter plaatse in Avignon zelf.
 |
| (Catherine's Room - dag) |
Bill Viola liet zich formeel inspireren door een predella van Andrea di Bartolo - zie vorige bericht op dit blog) maar inhoudelijk door de periode van Catharina's vrijwillige afzondering thuis op haar kamer.
De vijf schermen tonen telkens dezelfde vrouw in dezelfde kamer. Er is echter een dubbel tijdverloop te merken. Enerzijds zie je de vrouw zelf van links naar rechts bij de ochtendyoga of meditatie, tijdens handwerk en eten in de loop van de dag, aan het schrijven bij valavond, tijdens een moment van devotie met kaarsen in de avond en slapend gedurende de nacht. Anderzijds zie je door het raam de gang der seizoenen van winterse kaalheid naar lentebloesems en volle zomerweelde tot de verkleuring van de herfst.
Zoals de directeur van stichting De Pont (Tilburg), Martijn Van Nieuwenhuyzen, zegt: door de huidige covid-19 situatie krijgt dit werk een extra laag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten