19 maart 2023

Pelgrimsweg naar Pasen - 5 -

 


Tram 25 klimt in Brussel na het Liedtsplein nog hoger de stad in naar de volgende halte Lefrancq. Dichter Tijl Nuyts verbindt deze halte met het voornaamste pelgrimsdoel van de Islam, Mekka. Voor Nuyts is het de gelegenheid om enkele filosofen en theologen uit de voorbije zestig jaar samen te brengen die in hun werken ook ruime aandacht hebben besteed (of nog besteden) aan de plaats van religie in onze samenlevingen. Wat die geleerden ook allemaal zeggen is blijkbaar uiteindelijk ondergeschikt aan het beleven van het grote gebod : bemin de anderen zoals jezelf, of ook : doe goed aan wie naast je in nood is. In die noodlijdende ander kan je misschien wel een engel ont-moeten...

LEFRANCQ - MEKKA

Laatst zag je Jürgen Habermas, Charles Taylor,
Judith Butler en Cornel West in de tram.
Er werd gekeuveld over religie
in de openbare sfeer, heel informeel, heel gezellig.

Habermas las voor uit de allerliberaalste grondwet
terwijl Taylor en Butler elkaar het woord doorspeelden
als een glibberige vis. Cornel West zong de blues, de ogen gesloten.
Later stapten ook Talal Asad en Saba Mahmood op. Ze wierpen een munt
in Wests hoed en mengden zich in het gesprek, dat je meermaals
naar je toe trachtte te trekken. 'Op dat punt ben ik het met jullie eens, maar-'

Toen er een stilte viel
en de lunchpakketten werden bovengehaald,
ving je andere stemmen op, heel zacht, nauwelijks hoorbaar,
als terloops zuchtjes wind uit ronde ventilatieroosters.
 
Je begreep er niet veel van,
maar wat je hebt onthouden is
dat je je plaats altijd moet afstaan
aan bejaarden en zwangere vrouwen.

Ook wanneer de bejaarde in kwestie het einde voelt naderen
of de vrouw waarvan sprake zwanger is van een grote engel.
(uit: Nuyts, Tijl, Vervoersbewijzen, 2021, blz. 39)

Er is veel te zeggen over deze drukte op tram 25 maar ik stel voor dat je zelf op het web even de namen intikt om te ontdekken hoe zij zich verhouden tot religie en samenleving. 
Bij de vrouw die zwanger is van een engel denken we natuurlijk aan Maria en het feest van Maria Boodschap dat we in deze dagen vieren (Maria die ook haar plaats heeft in de Islam).
(Mekka ©Wikipedia)


En wij? Maar als doordenkertje en stof voor meditatie wil ik ingaan op de stilte die viel en hoe dan nauwelijks hoorbaar een zuchtje wind ervaren werd. Zo kom ik bij de profeet Elia (in de Islam bekend als Ilyas of Iljas)  en zijn Godservaring zoals die is beschreven in het eerste boek Koningen, 19 (11-13)(vertaling hier volgens Naardense bijbel).
"Hij(God) zegt : ga naar buiten en ga op de berg staan voor het aanschijn van de ENE! Ziedaar, de ENE die voorbijtrekt, en een geestesstorm geweldig en sterk, die bergen verscheurt en steenblokken verbrijzelt voor het aanschijn van de ENE uit; maar niet in die geestesstorm is de ENE - , na de geestesstorm een aardbeving, maar niet in de aardbeving is de ENE. Na de aardbeving een vuur maar niet in het vuur is de ENE; na het vuur de stem van een zachte stilte. Het gescheidt als Elia dat hoort dat hij zijn aanschijn omhult met zijn luisterrijke mantel. Hij gaat naar buiten en blijft staan in de ingang van de spelonk; en ziedaar, tot hem een stem die zegt: waarom ben je hier, Elia?"
Waarom ben ik hier in de stilte na alle gedoe van het dagelijkse leven? Een vraag  die zeker past op onze pelgrimstocht naar Pasen toe.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten